Ikona Świętej Rodziny

Najczęściej pisana i najbardziej ukochana przeze mnie ikona Świętej Rodziny.

opis zaczerpnięty ze strony http://www.elazaricon.pl/

IKONA ŚWIĘTEJ RODZINY

 

Pierwowzór obrazu – ikony* o takim wyobrażeniu postaci Jezusa, Maryi i Józefa powstał u prawosławnego pisarza ikon z Kanady, G.K. Schlijper’a w 1987 r. Motyw ten jednak nie w pełni odpowiada kanonom tradycji ikonograficznej. W tradycyjnej ikonografii Jezus, Maryja i Józef nie są przedstawiani jako wspólnota rodzinna pełna czułości. Wszystkie trzy Osoby pojawiają się razem na ikonach upamiętniających Tajemnice Odkupienia jak: Ikony Narodzenia Pańskiego, Ogłoszenie Narodzenia Pasterzom, Hołd Trzech Mędrców…

Obrazowi – Ikonie Świętej Rodziny zatwierdzonej do kultu w Rzymie przyświeca jednak współczesna idea. Jest ona symbolem wspólnoty rodzinnej oraz wspólnoty Kościoła, ludu Bożego, Rodziny Bożej ukrytej pod opieką Boga. Ten sposób przedstawienia Świętej Rodziny, pełny jest treści duchowych, ukrytych w kolorach, gestach czy postawie każdej postaci.

Już w pierwszym spojrzeniu widać współzależność relacji rodzinnych Jezusa, Maryi i Józefa. Zaś ułożenie osób w trójkąt odnosi się do symbolu Osób Trójcy Świętej. Złote nimby nad głowami wszystkich Osób wskazują na ich świętość. Złoto w ikonografii symbolizuje niezniszczalność, chwałę Bożą, życie w Królestwie Bożym i świętość.

Święta Rodzina – Ikona Roku Miłosierdzia

Jezus Chrystus znajduje się w centrum. Zasiada On na ręce Maryi. Jest to odniesienie do wizerunków ikonograficznych Matki Bożej z Dzieciątkiem. Jezus jest niejako „niesiony” przez Józefa i Maryję. Oni, Maryja jako Rodzicielka i Józef jako opiekun, dźwigają Owoc, który został im dany przez Boga. To Oni, jako ziemscy rodzice, pomagają Mu wzrastać w wierze. Prawa dłoń Jezusa ułożona jest w gest błogosławieństwa, bowiem przyszedł On na świat aby go zbawić a nie potępić (por. J 3,17). Jego palce tworzą litery będące skrótem imienia, IC XC (skrót od „Jezos Chrystos”). Ubiór diakona symbolizuje Go jako Sługę Jahwe, Sługę Zbawienia (Iz 42,1-9). Jasny kolor spodniej szaty Jezusa to czystość i niewinność. Kolor złoty jest zapowiedzią przyszłego Królestwa. Użyte kolory (charakterystyczne dla ikony Chrystusa Pantokratora: Pana Stworzenia) symbolizują boskość, władzę, świętość i niezniszczalność Boga.

Ikona św Rodziny

Ikona świętej rodziny

Maryja wprowadza nas w tajemnicę zwiastowania, Jej pochylona głowa kieruje nas ku Ikonie Zwiastowania i słowom: „Oto Ja służebnica Pańska” (Łk 1,38). Jest zwrócona ku Jezusowi, Jemu służy jako Matka i wychowawczyni. Czerwony kolor sukni Maryi posiada bogatą symbolikę wyrażającą miłość, piękno i młodość, ale również zmaganie i walkę. Welon na głowie (tzw. welon syryjski), to atrybut kobiety zamężnej, mającej swój dom i oparcie w mężu. Symbolizuje to też głowa Maryi, która spoczywa na ramieniu Józefa. Trzy gwiazdy na szacie Maryi wskazują na Jej dziewiczość przed, w czasie i po narodzeniu Jezusa.

Ikona Świętej Rodziny – złocenia 23i 3/4 karatowym złotem

Postać św. Józefa została najbardziej przesunięta w głąb, choć to właśnie Jego osoba scala wszystkich. Józef obejmuje Maryję gestem pełnym tkliwości i miłości. Wyrazem tych uczuć oraz szacunku dla Matki Boga jest też gest pochylonej głowy. Józef ciągle pozostaje w postawie służenia, czynienia tego, co polecił mu Pan: nie bój się wziąć do siebie Maryi, twej Małżonki (Mt 1,20). Strzeże i służy Maryi i Jezusowi, tak jak było to w tradycji judaistycznej, przekazuje wiarę, mądrość prawa, sprawiedliwość i uczy Syna pracować. Józef jest symbolem ojca, który towarzyszy dziecku by mogło wzrastać po to, by pełniło wolę Pana Boga.

Ikona świętej Rodziny

Szaty Józefa są stonowane, brązowe. Oddaje to bardzo dokładnie, kim jest i jak żyje Józef: ziemię, materię, ubóstwo. Utrzymuje Rodzinę z pracy własnych rąk, troszczy się o sprawy materialne, bo taki jest obowiązek męża i ojca. W postaci Józefa zwraca uwagę kolor spodniej szaty, której mały fragment widać pomiędzy głowami wszystkich Osób. To kolor zielony przechodzący w błękit. Symbolizuje on połączenie „dwóch światów”. Kolor niebieski, przypisany Maryi, to kolor nieba, życia duchowego i mistycyzmu. Kolor zielony (przypisywany prorokom i świętym) wyraża pokój i równowagę, symbolizuje odrodzenie duchowe, wieczną młodość i jest znakiem nadziei. Połączenie tych dwóch kolorów na tak małej i w tak ważnym miejscu przestrzeni ikony (centrum wszystkich postaci) jest symbolem wiary, miłości i jedności małżeńskiej.

Naszą uwagę zwraca ułożenie dłoni Jezusa, Maryi i Józefa. Są one bardzo blisko siebie, prawie się dotykają, ale bardzo delikatnie. Wskazuje to na znaczenie zarówno bliskości jak i dystansu Osób, bo każda z Nich ma swoje własne powołanie, które spełnia indywidualnie a jednocześnie we wspólnocie. Mimo wzajemnego zwrócenia się ku sobie, pozostaje pomiędzy postaciami wyraźna przestrzeń wolności, bo tylko w niej może istnieć zdrowa, zgodna wspólnota, rodzina odpowiadająca porządkowi stworzenia.

Ikona Świętej Rodziny dla Pary Prezydenckiej

Ikona Świętej Rodziny dla Pary Prezydenckiej

Obraz – ikona św. Rodziny, nie ilustruje więc żadnego wydarzenia zbawczego, co podważa jej kanoniczność w kościele prawosławnym. Przedstawia ona jednak misterium Świętej Rodziny. A właśnie rozważanie tego misterium jest nam bardzo potrzebne w czasie, kiedy tak bardzo zaburzony jest wizerunek rodziny.